Op 4 oktober zat de Fermanje vol met mensen uit het dorp om het over de toekomst van het energiegebruik te hebben. Energie is duurder door onrust in de wereld en het klimaat verandert teveel door gebruik van fossiele bronnen zoals olie en gas. In 2050 heel moet Nederland daarom aardgasvrij zijn. In Aldeboarn kan dat misschien al eerder klaar zijn.

Maar: hoe kan iedereen het gasgebruik verlagen en welke alternatieven zijn er voor aardgas? Kunnen we zelf misschien beter alle nodige warmte en stroom opwekken? Wat zijn de ervaringen, vragen en ideeën die leven? Daar willen we het over hebben. Ook wethouder Jelle Zoetendal was aanwezig om ons aan te moedigen en vooral om met elkaar tot goede oplossingen te komen. De gemeente Heerenveen wil graag samen met inwoners aan de slag en helpt om “Eén voor één Groener” te worden.

Het maken van een zogenaamd “wijkuitvoeringplan (WUP)” voor een aardgasvrije energievoorziening is hier onderdeel van. Aldeboarn is een van de eerste dorpen in Fryslân die zo’n plan maakt. Het wordt georganiseerd door experts (E-Kwadraat en Royal Haskoning DHV) in opdracht van de gemeente Heerenveen. Dit wordt vanzelfsprekend in samenwerking met het dorp gedaan. De Enerzjy Koöperaasje Aldeboarn (EKA) heeft de rol op zich genomen om hierover met het dorp in gesprek te zijn en ervoor te zorgen dat wij voor 2050 “eigen baas oer enerzjy” worden. De EKA-voorzitter Rommert Stellingwerf heeft op de avond verteld over wat de energiecoöperatie allemaal doet en van plan is. Wie direct betrokken wil zijn kan voor 10 Euro per jaar lid worden!

1e wup

Deze avond is de start van een langjarig traject om Aldeboarn aardgasvrij te maken. We gaan vaker bij elkaar komen en er zal veel worden uitgezocht, gepraat en gerekend. Iedereen krijgt ermee te maken, dus mag iedereen meepraten. Over ruim een jaar moet er een concreet plan liggen dat voor het hele dorp werkt. In de tussentijd gaan we wel al aan de slag met elkaar om ieders energieverbruik te verminderen. Het werd een levendige avond op deze aftrap: iedereen heeft er wel wat over te zeggen. We delen graag een aantal interessante uitkomsten.

Veel zorgen en vragen

Op de avond hoorden wij veel vragen die leven, bijvoorbeeld over het vol zitten van het elektriciteitsnet en dat zonnepanelen daarom steeds afschakelen. Hebben we niet een dorpsbatterij nodig? Of over de kosten en het gedoe van isoleren van je woning. Dat subsidie aanvragen erg ingewikkeld kan zijn. Er is wel behoefte aan praktisch advies en hulp daarbij. Ook willen mensen weten of waterstof een mogelijkheid is, of groen gas uit mest en organisch afval. En komt er een kleine kerncentrale of een dorpsmolen? Wat zijn de gevolgen voor het landschap en voor de boeren? En wat kunnen en willen we zelf? Wat gaat het allemaal kosten eigenlijk?

Wat we samen kunnen

Boarnsters kunnen veel samen: dat is de ervaring - al heel lang. Dat geldt ook op het onderwerp energie. We weten nog niet hoe het eruit gaat zien, maar we weten wel dat er al veel kan. We kunnen met elkaar met besparing thuis aan de slag, we kunnen samen zonnestroom of windstroom opwekken. We kunnen isolatiemateriaal, zonnepanelen of warmtepompen collectief inkopen. Ook kunnen we kennis in het dorp delen en zorgen voor goed advies. We kunnen zelfs een eigen warmtenet ontwikkelen met warmte uit de Boarne, uit de bodem of uit zonnestralen. Misschien kunnen boeren in het buitengebied ook meedoen door “energieboer” te worden.

Zou dat allemaal ook juist goedkoper kunnen dan wat we nu allemaal betalen? Dat gaan we met elkaar uitvinden het komende jaar. Natuurlijk gaat dat niet zonder discussies en meningen, maar de ervaring leert dat daar veel moois uit voort kan komen.

Wat jongeren willen

Iedereen gebruikt energie en als we het over de toekomst hebben willen we graag ook met de jongeren in gesprek. Op de avond waren de grijze haren echter in de meerderheid. De aanwezigen werden uitgedaagd door een jonge Boarnster: zorg nou dat je in de plannen ook naar de wensen van jonge mensen luistert! Bijvoorbeeld door te zorgen dat lokale aanpak ook betaald werk oplevert voor hen. 

Er zijn al duurzame woningen

Er zijn al best wat Boarnsters die al met energiebesparing bezig zijn, zonnepanelen of een warmtepomp hebben of al helemaal van het aardgas af zijn. De EKA organiseert daarom een duurzame huizenroute op 9 en/of 16 december. Dan houden deze Boarnsters open huis, zodat iedereen een kijkje kan nemen hoe warm zij erbij zitten. Meer informatie volgt.

 

Wij zien de toekomst met warme interesse tegemoet!

Het bestuur van de EKA

 

Kijk verder op:

Nieuwsbrief Wijkuitvoeringsplan 25 oktober 2023

www.ekaldeboarn.nl

www.eenvooreengroener.nl/aardgasvrij

www.energieloketheerenveen.nl

De Tuorkemjitter

En hou de brievenbus ook in de gaten